Το κοινό συμφέρον: η προϋπόθεση για την κατάκτηση του πολιτικού αγαθού

Οι αρχαίοι Αθηναίοι, έχοντας ως σκοπό τους την ευδαιμονία της κοινωνίας τους ρύθμισαν την πολιτεία τους ώστε να λειτουργεί με γνώμονα το κοινό συμφέρον. Για να το πετύχουν αυτό ανέπτυξαν ένα δεύτερο «λειτουργικό σύστημα», όπως θα λέγαμε σήμερα, με το οποίο εξασφάλιζαν ότι στην κοινωνία τους εφαρμοζόταν το σωστό και όχι το λάθος, το δίκαιο κι όχι το άδικο, το ωφέλιμο κι όχι το βλαβερό, το συμφέρον κι όχι το ζημιογόνο. Το σύστημα αυτό λειτουργούσε κι εξελισσόταν παράλληλα με το πολίτευμα, ωστόσο ήταν υπεράνω αυτού καθώς δεν αφορούσε μόνο τα όργανα και τις αρχές που ασκούσαν την πολιτική αρμοδιότητα αλλά επεκτεινόταν στην συμπεριφορά όλων των μερών της πολιτείας, κατευθύνοντας έτσι ολόκληρη την πόλη στην πραγματοποίηση του αγαθού.

Μέσω αυτού του παράλληλου συστήματος που παρουσιάζεται για πρώτη φορά στο βιβλίο μου με τίτλο «Το Κοινό Συμφέρον και πώς εξασφαλίζεται«, οι πρόγονοί μας κατέβασαν το πολιτικό αγαθό από τον ουρανό στην γη κι από τον κόσμο των ιδεών το γείωσαν στον κόσμο των ειδών. Η ευδαιμονία της κοινωνίας έπαψε να είναι μία αόριστη έννοια που κατοικούσε στην σφαίρα της θεωρίας και δημιουργήθηκαν οι προϋποθέσεις για να ξεκινήσει να υλοποιείται στην πράξη. Η απόλαυση του πολιτικού αγαθού από τα μέλη της κοινωνίας σταμάτησε να αφήνεται στην τύχη ή την θέληση εκείνων που ασκούσαν την πολιτική εξουσία. Το αγαθό «θεσμικοποιήθηκε» μέσα στην πολιτεία, έγινε οργανικό κομμάτι της και άρχισε να διαπερνά όλα τα μέρη της μεταμορφώνοντάς τα για το καλό του συνόλου. Όπως η καρδιά τροφοδοτεί με αίμα τα μέρη του σώματος, έτσι και η έννοια του πολιτικού αγαθού μπήκε στην καρδιά της πολιτείας και άρχισε να μεταφέρεται με την εφαρμογή του κοινού συμφέροντος σε όλα τα μέρη της τροφοδοτώντας τα με την ζωογονητική του δύναμη. Αυτή η οργανική επιδίωξη της πολιτείας να κινείται προς το πολιτικό αγαθό μέσω της εφαρμογής του κοινού συμφέροντος, είναι η υψηλότερη στόχευση που θα μπορούσε να έχει μία πόλη.

Η (με την αρχαιοελληνική έννοια του όρου) επιστημονική αυτή γνώση των αρχαίων Ελλήνων με την οποία τίθενται όλα τα μέρη της πολιτείας στην υπηρεσία του κοινού συμφέροντος, αποτελεί κατ’ εμέ μία από τις κορυφαίες κατακτήσεις του ελληνικού πνεύματος. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη ευλογία για έναν άνθρωπο από το να είναι πολίτης μίας πολιτείας της οποίας η ύπαρξη είναι αφιερωμένη στην εκπλήρωση του αγαθού. Μόνο σε μία τέτοια πολιτεία οι πολίτες μπορούν να έχουν τις ευκαιρίες και τα μέσα να εξυψωθούν σε θεϊκά επίπεδα και να φτάσουν στην εκπλήρωση της εντελέχειάς τους, στην ολοκλήρωση της φύσης τους. Για αυτό και το γεγονός ότι δεν μας μίλησαν και δεν μας έμαθαν ποτέ τίποτα για το τι σημαίνει πολιτικό αγαθό και πολιτική ευδαιμονία, τι σημαίνει να έχεις ορθή και δίκαιη πολιτεία, τι σημαίνει πολιτεία που αποσκοπεί στο κοινό συμφέρον και τι σημαίνει να λειτουργεί η πολιτεία με σκοπό να ωφελεί τους πολίτες κι όχι να τους βλάπτει, καθιστά την γνώση αυτή μία από τις πιο άγνωστες και υποτιμημένες εκδηλώσεις του ελληνικού πολιτισμού.

Μία γνώση η οποία αφορά όλους τους ανθρώπους, όλες τις κοινωνίες κι όλα τα έθνη στον πλανήτη που θέλουν να γνωρίσουν αληθινή πρόοδο και να βαδίσουν τον δρόμο προς την ευδαιμονία. Ο πανανθρώπινος χαρακτήρας του ελληνικού πολιτισμού ισχύει και σε αυτήν την περίπτωση. Ο αντίκτυπος από την ορθή εφαρμογή αυτής της γνώσης σήμερα θα είχε θεαματικά αποτελέσματα ως προς την βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών σε όποια χώρα το δοκίμαζε.