Μπορείς με ένα σταυροκατσάβιδο να βιδώσεις μία απλή βίδα; Μπορείς με ένα πειρούνι (εκ του πείρω = διαπερνώ, τρυπώ το κρέας) να κόψεις το κρέας; Όχι ασφαλώς, διότι τα εργαλεία αυτά είναι φτιαγμένα για άλλα έργα. Έτσι λοιπόν είναι ασφαλές να πούμε ότι για κάθε έργο χρειάζεται να έχουμε και το σωστό εργαλείο.
Όμως εκτός από το σωστό εργαλείο, ανάλογα με το είδος εργασίας που θέλω να κάνω, πρέπει να βρω και το κατάλληλο εργαλείο για το αντικείμενο πάνω στο οποίο θα κάνω την εργασία. Άρα η επιλογή του εργαλείου δεν κρίνεται μόνο από το είδος της εργασίας που κάνει, αλλά κι από το αντικείμενο στο οποίο γίνεται η εργασία. Έτσι, το σωστό είδος εργαλείου για να πριονίσω είναι το πριόνι κι όχι το τσεκούρι, χρειάζεται όμως να ξέρω και τι επιφάνεια θέλω να πριονίσω για να επιλέξω το κατάλληλο πριόνι ανάλογα με το μέγεθός του, τις αντοχές του και την ισχύ που μπορεί να παράγει. Για παράδειγμα, άλλο πριόνι χρειάζομαι για να πριονίσω μερικά κλαδιά στον κήπο μου κι άλλο πριόνι χρειάζομαι για να πριονίσω μερικές δεκάδες κορμούς δέντρων σε ένα δάσος ξυλείας.
Ένας τρόπος να δούμε την πολιτεία είναι να θεωρήσουμε ότι πρόκειται για το εργαλείο που οδηγεί την κοινωνία στην απόλαυση της ευδαιμονίας η οποία είναι ο σκοπός του ανθρώπου ως πολιτικού όντος. Κι όπως φροντίζουμε με σχολαστικότητα να επιλέγουμε τα διάφορα εργαλεία για να κάνουμε την δουλειά μας με το καλύτερο δυνατό όφελος κι αποτέλεσμα, π.χ. το αυτοκίνητο για να μπορούμε να μετακινούμαστε, το κινητό για να επικοινωνούμε, το κλιματιστικό για να δροσίζει το σπίτι μας, την ίδια κι ακόμα μεγαλύτερη σχολαστικότητα και προσοχή στην λεπτομέρεια χρειάζεται να δείχνουμε στον σχεδιασμό της πολιτείας στην οποία θα εναποθέσουμε τις ελπίδες μας για να μας οδηγήσει στην ευδαιμονία.
Η πολιτεία λοιπόν αποτελεί το εργαλείο με το οποίο οι πολίτες μπορούν να κατακτήσουν το αγαθό της ευδαιμονίας και η κοινωνία αποτελεί το αντικείμενο πάνω στο οποίο θα χρησιμοποιηθεί το εργαλείο. Ανάλογα την κοινωνία με την οποία έχουμε να κάνουμε, θα πρέπει να διαμορφώσουμε κατ’ αντίστοιχο τρόπο την πολιτεία ώστε να αποτελέσει το σωστό και κατάλληλο εργαλείο για αυτήν και να την οδηγήσει στην ευδαιμονία.
Ένα από τα πρώτα πράγματα που πάντοτε εξετάζουμε σε κάθε εργαλείο στο οποίο επενδύουμε για να κάνουμε την δουλειά μας, είναι η ασφάλεια που μας παρέχει κατά την εκτέλεση της εργασίας του. Έτσι, το πριόνι πρέπει να είναι ασφαλές κατά την χρήση του γιατί αλλιώς μπορεί να μας κόψει κανένα δάχτυλο. Το αυτοκίνητο πρέπει να είναι ασφαλές κατά την χρήση του για να μην πέφτει πάνω στα άλλα αυτοκίνητα και προκληθούν ζημιές κι ατυχήματα. Το κινητό δεν θέλουμε να εκραγεί την ώρα που το έχουμε στο αυτί μας, αλλά ούτε θέλουμε και να μας βράζει τον εγκέφαλο. Το κλιματιστικό αντίστοιχα, δεν θέλουμε να βγάζει δηλητηριώδη αέρια κατά την λειτουργία του. Είναι λοιπόν βέβαιο ότι τα διάφορα εργαλεία που χρησιμοποιούμε για να φτάσουμε τα αγαθά που αναζητάμε, θέλουμε να μας παρέχουν και την μέγιστη δυνατή ασφάλεια. Το αγαθό της μετακίνησης, το αγαθό της επικοινωνίας, το αγαθό ενός δροσερού περιβάλλοντος, έχουν νόημα όταν μπορούμε να τα έχουμε με ασφάλεια χωρίς αυτό να μας κάνει την ζωή δύσκολη, να υποφέρουμε, να δυστυχούμε και πόσο μάλλον χωρίς να μας κοστίζει την ζωή μας. Το ίδιο, δεν είναι απόλυτα φυσιολογικό κι αναγκαίο, να αξιώνουμε κι από την πολιτεία μας; Να μας προσφέρει το αγαθό της ευδαιμονίας με ασφάλεια, χωρίς να υποφέρουμε στην πορεία, χωρίς να κινδυνεύουμε να χάσουμε την υγεία ή ακόμη και την ζωή μας, από το άγχος που μας φορτώνει και την καταπίεση, τον έλεγχο και την επιβολή που μας ασκεί; Τα στοιχεία αυτά αποτελούν μέγιστο κίνδυνο ασφαλείας, αφού υπονομεύουν την ανθρώπινη ζωή, την βαραίνουν και την φυλακίζουν στα χαμηλότερα επίπεδα της ύπαρξης. Συνεπώς, όταν είναι παρόντα κατά την χρήση μίας πολιτείας, δεν θα πρέπει να αποτελεί αυτό απόδειξη ότι το τεστ ασφαλείας είναι αποτυχημένο; Κι όταν ένα εργαλείο αποτυγχάνει στο τεστ ασφαλείας, αυτό δεν αποτελεί αυτομάτως αιτία για την απόσυρσή του;
Η ασφάλεια είναι τόσο σημαντική παράμετρος για τα εργαλεία που οδηγούν στην απόλαυση των επιθυμητών αγαθών, ώστε υπάρχουν ειδικά νομικά πλαίσια και προϋποθέσεις προκειμένου τα προϊόντα και οι υπηρεσίες που χρησιμοποιούμε ως εργαλεία, να εκτελούν την εργασία για την οποία προορίζονται διασφαλίζοντας την υγεία και την σωματική ακεραιότητα των χρηστών. Εργαλεία που δεν είναι ασφαλή κατά την χρήση τους, είτε έχουν περιορισμένη επιτυχία είτε δεν κυκλοφορούν καθόλου. Η ασφάλεια των εργαλείων που χρησιμοποιούμε λοιπόν είναι μέγιστης σημασίας όχι μόνο για την επιτυχία τους, αλλά πολύ συχνά και για την ίδια την ύπαρξη και την κυκλοφορία του εργαλείου στην αγορά (δεν αναφέρομαι στην κακή χρήση που οδηγεί σε τραυματισμό, αλλά στην καθ’ αυτή λειτουργία του εργαλείου). Δεν είναι λοιπόν περίεργο που για όλα αυτά τα προϊόντα και τις υπηρεσίες προβλέπονται έλεγχοι ασφαλείας, πιστοποιητικά ποιότητας κ.ο.κ. για να μπορούμε να τα χρησιμοποιούμε, ενώ αντίστοιχα για την πολιτεία που είναι το εργαλείο από το οποίο κατ’ εξοχήν εξαρτάται η ευημερία μας, δεν υπάρχουν ούτε έλεγχοι, ούτε κανόνες ασφαλείας, ούτε διαδικασίες που να πιστοποιούν ότι είναι κατάλληλο για χρήση;
Με αυτά που είπαμε μέχρι στιγμής, φτάνουμε στην εξής διαπίστωση: όταν αποφασίζω να χρησιμοποιήσω ένα εργαλείο ως μέσο για να αποκτήσω ένα αγαθό, τότε θα πρέπει όχι μόνο να επιλέξω το σωστό εργαλείο αλλά και το κατάλληλο, με γνώμονα την μέγιστη ασφάλεια για τον χρήστη χωρίς αυτός να βλάπτεται με οποιοδήποτε τρόπο. Με το ίδιο σκεπτικό, όταν αποφασίζω να χρησιμοποιήσω μία πολιτεία ως εργαλείο για να οδηγήσω το έθνος μου στο πολιτικό αγαθό, δεν θα πρέπει να προσέξω κατά τον σχεδιασμό της πολιτείας μου ότι το εργαλείο αυτό θα είναι ασφαλές κατά την χρήση του και δεν θα με «τραυματίζει» ως πολίτη; Διαφορετικά, τι νόημα έχει να διατηρώ ένα τέτοιο εργαλείο, όταν αντί να με ωφελεί εκείνο με βλάπτει; Σε μία τέτοια περίπτωση, δεν θα πρέπει είτε να διορθώσω την δυσλειτουργία του, είτε να το αντικαταστήσω για να με οδηγήσει στο αποτέλεσμα και το αγαθό που επιθυμώ; Όταν είναι τόσο εμφανής η αποτυχία της πολιτείας ως εργαλείο που οδηγεί στην ευδαιμονία κι όταν είναι δεδομένο ότι έχουμε επιλέξει λάθος κι ακατάλληλο εργαλείο, δεν θα έπρεπε κι εμείς ως πολίτες να κοιτάξουμε είτε να το αντικαταστήσουμε είτε να το διορθώσουμε για να πάψουμε να φέρνουμε δυσκολίες στην ζωή μας τις οποίες μπορούμε κάλλιστα να αποφύγουμε και να προχωρήσουμε σε καλύτερο κι ανώτερο επίπεδο την πραγματικότητα στην οποία ζούμε;
Ενώ η ανάγκη για την ασφάλεια των εργαλείων που χρησιμοποιούμε είναι ίδια για όλα τα εργαλεία ανάλογα το έργο που εκτελούν, η παροχή αυτής της ασφάλειας δεν είναι το ίδιο εύκολη ή απλή υπόθεση για όλα τα εργαλεία. Όσο πιο περίπλοκο κι εξελιγμένο είναι ένα εργαλείο, όσο πιο πολλοί το χρησιμοποιούν, όσο πιο πολλές ζωές διακυβεύονται από την χρήση του, τόσο πιο πολλές επιτροπές πρέπει να περάσει, τόσο σε πιο πολλούς ελέγχους υπόκειται και τόσο πιο πολλές πιστοποιήσεις πρέπει να έχει. Ένα ποδήλατο ή μία σανίδα του σερφ είναι και τα δύο μεταφορικά μέσα. Και τα δύο είναι εργαλεία για το αγαθό της μετακίνησης. Όμως όσο μεγαλύτερη είναι η μετακίνηση που πρέπει να γίνει, διαπιστώνουμε ότι ένα αεροπλάνο ή ένα κρουαζιερόπλοιο μπορούν να καλύψουν την ίδια απόσταση με μεγαλύτερη ταχύτητα κι άνεση από ότι το ποδήλατο κι η σανίδα, κάνοντας την εμπειρία πιο επιθυμητή από ότι τα απλούστερα μέσα. Επειδή λοιπόν για να απολαύσουμε το αγαθό της μετακίνησης στον μέγιστο βαθμό και να μπορούμε να ταξιδεύουμε σε όλο τον πλανήτη γρήγορα κι άνετα απαιτείται η δημιουργία περίτεχνων εργαλείων με πολύ υψηλή τεχνογνωσία όπως αεροπλάνα και πλοία, οι εγγυήσεις ασφαλείας για αυτά τα εργαλεία είναι πολύ πιο απαιτητικές από ότι για ένα ποδήλατο ή μια σανίδα.
Αν όμως τα πράγματα είναι έτσι, δεν νομίζετε ότι θα πρέπει να δείχνουμε την ίδια μέριμνα κι ακόμα μεγαλύτερη για την ασφάλεια των εργαλείων που μας προσφέρουν τα πιο σπουδαία αγαθά από όλα; Τα αγαθά ενός άνετου περιβάλλοντος, της επικοινωνίας και της μετακίνησης είναι αναμφίβολα πολύ σημαντικά, όμως δεν συγκρίνονται με το σπουδαιότερο αγαθό όλων που είναι η ευδαιμονία της κοινωνίας – η ολοκληρωτική και μόνιμη ευτυχία κι ευημερία των πολιτών σε όλα τα επίπεδα, φυσικό, υλικό, συναισθηματικό, πνευματικό κτλ.
Το εργαλείο που μας εξασφαλίζει το σπουδαιότερο αγαθό είναι κι αυτό σπουδαιότερο εργαλείο από εκείνα που μας εξασφαλίζουν υποδεέστερα αγαθά. Κι όσο σπουδαιότερο είναι το αγαθό που μπορεί να μας εξασφαλίσει ένα εργαλείο, τόσο πιο μεγάλη πρέπει να είναι η μέριμνα για την ασφάλεια του εργαλείου. Η πολιτεία είναι σπουδαιότερο εργαλείο για την ευδαιμονία μας από ότι π.χ. το αυτοκίνητο, το πλοίο ή το αεροπλάνο και για αυτόν τον λόγο ο σχεδιασμός και η πρόνοια για την ασφάλεια της πολιτείας πρέπει να είναι πιο λεπτομερής κι ενδελεχής από ότι για τα μεταφορικά μέσα. Επιπλέον, τα πλοία και τα αεροπλάνα για τα οποία ξοδεύονται τόσος χρόνος, τόσοι πόροι και τόσοι έλεγχοι προκειμένου να υπάρχουν οι απαραίτητες εγγυήσεις για την ασφάλειά τους, χρησιμοποιούνται κατά περίσταση από τους πολίτες και πολλοί πολίτες θα περάσουν ολόκληρη την ζωή τους χωρίς να χρησιμοποιήσουν κάποιο από αυτά τα μεταφορικά μέσα για να μετακινηθούν. Όμως την πολιτεία την χρησιμοποιούν ως εργαλείο όλοι οι πολίτες ανεξαιρέτως κάθε στιγμή, αφού η πολιτεία βρίσκεται πίσω από κάθε τομέα της ζωής τους και κάθε υπηρεσία, προϊόν ή αγαθό που καταναλώνουν, και μέσω αυτών που προσφέρει η πολιτεία γίνεται εφικτό ή ανέφικτο να φτάσουν οι πολίτες στην ευδαιμονία. Επιπλέον, για την κοινωνία το πιο σημαντικό από όλα είναι το να έχει πολιτεία που της εξασφαλίζει το αγαθό της ευδαιμονίας, διότι αν αποτύχει η πολιτεία δεν υπάρχει εναλλακτική επιλογή στην οποία μπορούν να στραφούν οι πολίτες για να κερδίσουν το πολιτικό αγαθό. Κι ακριβώς εδώ κρύβεται η ειδοποιός διαφορά: αν αποτύχει η πολιτεία, βλάπτονται όλοι οι πολίτες, ενώ αν αποτύχει ένα μεταφορικό μέσο να εκτελέσει ένα δρομολόγιο που θέλουμε, υπάρχει πάντα εναλλακτική επιλογή με κάποιο άλλο μεταφορικό μέσον. Το ίδιο ισχύει, με σχεδόν κάθε προϊόν ή υπηρεσία που χρησιμοποιούμε ως εργαλείο για να έχουμε κάποιο αγαθό. Η πολιτεία όμως είναι μία και μοναδική και δεν μας παίρνει να είναι ανεπαρκής κι αποτυχημένη αποκλείοντας τους πολίτες από το ευ ζην που είναι ο στόχος της ανθρώπινης ζωής. Ως εκ τούτου, δεν θα πρέπει να κάνουμε ότι περνάει από το χέρι μας και να εξαντλήσουμε όλα τα περιθώρια για να διασφαλίσουμε ότι η πολιτεία μας επιτελεί το έργο που της αντιστοιχεί;
Με όλα αυτά θέλω να σε κάνω να καταλάβεις πόσο πιο σπουδαία είναι η πολιτεία ως εργαλείο για την ευδαιμονία μας σε σχέση με όλα τα άλλα τα εργαλεία τα οποία προσφέρουν δευτερεύοντα ή και τριτεύοντα αγαθά. Κι αφού το καταλάβεις αυτό, θέλω να σε κάνω να αναρωτηθείς, πόση μέριμνα έχει ληφθεί για να μας οδηγεί η πολιτεία στην οποία ζούμε στην ευδαιμονία με ασφάλεια; Πόσο εξασφαλισμένη είναι η ευδαιμονία μας με την πολιτεία που έχουμε τώρα; Πού βρίσκονται οι ασφάλειες του συστήματος, ώστε η πολιτεία να μας φροντίζει ως κοινωνία και να μας κάνει ευδαίμονες ως πολίτες, αντί να μας οδηγεί στην δυστυχία, στην φθορά και στον αφανισμό;
«Μία άγκυρα με κανέναν τρόπο δεν ασφαλίζει ένα πλοίο, όπως όταν ρίχνει τρεις (άγκυρες) κανείς»
ΕΥΡΙΠΙΔΟΥ ΦΑΕΘΩΝ ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ 784 Ν2
Όπως κάθε πλοίο χρειάζεται να είναι ασφαλές, έτσι και κάθε πολιτεία χρειάζεται να είναι σωστά ασφαλισμένη για να αντιμετωπίζει την «κακοκαιρία» που μπορεί να έρθει προς το μέρος της με την μορφή της κακονομίας, της κακοδιοίκησης και της κακοδικίας. Κι επειδή τρία είναι τα μέρη της πολιτείας, οι νόμοι, οι άρχοντες και οι αρχόμενοι, η πολιτεία πρέπει να εξασφαλίσει ότι αυτά αποτρέπουν το να ψηφίζονται κακοί νόμοι, να διοικούν κακοί άρχοντες και να πολιτεύονται κακώς οι πολίτες αδιαφορώντας για το δίκαιο.
Η πολιτεία λοιπόν πρέπει να ρυθμίζεται έτσι ώστε να λειτουργεί κατά αυτόν τον σωτήριο τρόπο. Να λειτουργεί δηλαδή αποτρεπτικά απέναντι στο κακό, το άδικο και το βλαβερό για τους πολίτες και την κοινωνία. Διαφορετικά, γίνεται ευάλωτη στις κακόβουλες προθέσεις εκείνων που έχουν πολιτική δύναμη μέσα στην πολιτεία. Κι ως ευάλωτη και τρωτή που είναι απέναντι στο κακό, γίνεται εύκολο θύμα εκείνης της μερίδας πολιτών που καταφέρνουν να πάρουν στα χέρια τους την εξουσία να θεσπίζουν νόμους, να διοικούν και να κρίνουν τις πολιτικές υποθέσεις. Διότι, όπως ο κλέφτης, ο βιαστής και ο φονιάς στοχεύουν πάντα στα υποψήφια θύματα που είναι τα πλέον αδύναμα να τους φέρουν αντίσταση και επιτίθενται εκεί που διατρέχει η σωματική τους ακεραιότητα τον λιγότερο κίνδυνο, έτσι κι οι εκάστοτε Κυβερνώντες που διαστρεβλώνουν την πολιτική εξουσία σαν γνήσιοι κακοποιοί που είναι, στοχεύουν να δημιουργούν Συντάγματα κι έννομες τάξεις που τους αφήνει το μέγιστο περιθώριο να εγκληματούν εις βάρος της κοινωνίας με τον ελάχιστο δυνατό κίνδυνο να αποκαλυφθούν, να διωχθούν ποινικά και να τιμωρηθούν.
Η νοοτροπία της Κυβερνώσας κομματικής τάξης στην Ελλάδα, δεν έχει καμμία ουσιαστική διαφορά από αυτήν των κοινών εγκληματιών. Θα έλεγα μάλιστα ότι οι «πολιτικοί» εγκληματίες είναι πιο ευφυείς από τους κοινούς εγκληματίες διότι πριν επιδοθούν στα εγκλήματα που έχουν κατά νου, έχουν εξασφαλίσει τα θύματά τους να είναι πλήρως αποπροσανατολισμένα κι αφοπλισμένα ώστε να μην έχουν ούτε την ευκαιρία αλλά και ούτε την δυνατότητα να αντιδράσουν στην κλοπή και τον βιασμό που πρόκειται να υποστούν από τους Κυβερνώντες. Αυτό είναι πραγματική πολεμική τέχνη. Τέχνη του να κερδίζω τον αντίπαλό μου χωρίς να υπομένω απώλειες, χωρίς να κινδυνεύει η εξουσία μου. Μας έπεισαν ότι έχουμε ατομικά δικαιώματα, ότι έχουμε θεσπέσιο Σύνταγμα που μας προστατεύει, ότι ζούμε σε κράτος δικαίου, ότι υπάρχουν θεσμοί που λειτουργούν, την ίδια στιγμή που φρόντισαν και μας στέρησαν κάθε θεσμικό «όπλο» με το οποίο θα μπορούσαμε να διεκδικήσουμε το δίκιο μας και να προστατεύσουμε το κοινό συμφέρον της κοινωνίας μας απέναντι στην εγκληματική λαίλαπα που ξεσπά πάνω μας με μεγαλύτερη λύσσα από αυτήν με την οποία μας επιτέθηκαν οι μεγαλύτεροι εχθροί μας στην μακραίωνη ιστορία μας.
Κι επειδή συμφωνούμε απόλυτα με τον Ευριπίδη, οι τρεις άγκυρες που χρειάζεται η πολιτεία για να στεριώσει το κοινό συμφέρον στην Ελλάδα, είναι οι νόμοι που ψηφίζονται να ωφελούν την κοινωνία, οι πολιτικοί να ασκούν την εξουσία σύμφωνα με τους νόμους, κι οι πολίτες να ελέγχουν ότι και οι νόμοι είναι ωφέλιμοι και οι πολιτικοί νόμιμοι. Αν διαμορφώσουμε πάνω σε αυτές τις βάσεις την πολιτεία μας και σήμερα, με προνοητικότητα και λεπτομερή σχεδιασμό, το αγκυροβόλιο θα είναι σταθερό και η πολιτεία ασφαλισμένη.
Προς το παρόν όμως, η μέριμνα για την διασφάλιση του αγαθού, απουσιάζει πλήρως από την ελληνική πολιτεία. Αντιθέτως, υπάρχει μέγιστη και λεπτομερής μέριμνα για να αφήνεται το πεδίο ελεύθερο στους Κυβερνώντες να μας εξουσιάζουν αυθαιρέτως κατά το προσωπικό τους συμφέρον. Πώς λοιπόν εμείς, περιμένουμε η πολιτεία μας να μας οδηγήσει στην ευδαιμονία όταν δεν είναι ασφαλισμένη απέναντι στην κακότητα εκείνων που έχουν την εξουσία; Όταν η πολιτεία δεν ρίχνει άγκυρες για να ασφαλίσει το κοινό συμφέρον, πώς είναι δυνατόν να το πετύχει εν μέσω τυφώνα που ξεσπά με την μορφή κακών πολιτικών, κακών πολιτών και κακών νόμων;
«Όπου μπορεί κανείς να συμπεριφέρεται αλαζονικά και να κάνει ό,τι θέλει, εκεί να πιστεύεις ότι αυτή η πόλη κάποτε, από εκεί που ταξίδευε με ορθάνοιχτα πανιά τρέχοντας, θα πέσει στον βυθό».
σοφοκλησ, αιαντασ 1081 κ.ε.
Εν κατακλείδι, φίλε αναγνώστη επιτρέψαμε και συνεχίζουμε να επιτρέπουμε στους εαυτούς μας να ζούμε σε μία αποτυχημένη πολιτεία, η οποία αντί να λειτουργεί ως εργαλείο της κοινωνίας για την ευδαιμονία των πολιτών έγινε εργαλείο των Κυβερνώντων για τον έλεγχο, την εκμετάλλευση και την δυστυχία των πολιτών. Ζούμε το απόλυτο παράδειγμα αντιστροφής των ορθών εννοιών, όπου αντί το σύστημα να υπηρετεί τον άνθρωπο, τελικά καταλήγει ο άνθρωπος να υπηρετεί το σύστημα. Και για αυτό όχι μόνο είμαστε δυστυχισμένοι αλλά δεν υπάρχει περίπτωση να αλλάξει και κάτι προς το καλύτερο αν δεν αλλάξει το ίδιο το σύστημα λειτουργίας της πολιτείας, η ίδια η δομή της πολιτείας.
Δε νομίζεις λοιπόν ότι πρέπει να βγούμε από αυτήν την μαζική τύφλωση και ύπνωση που βρισκόμαστε και να δούμε την αλήθεια για την κατάστασή μας; Δεν νομίζεις ότι ήρθε η ώρα για να ξυπνήσουμε από τον λήθαργο και να ανακτήσουμε την «όραση» μας;
Δεν γνωρίζω πιο σημαντικό έργο για έναν πολίτη από το να αφυπνιστεί και να αναβαθμίσει την πολιτική του συνείδηση. Αυτό από μόνο του θα αλλάξει τα πάντα, διότι βλέποντας τα πράγματα από ένα άλλο επίπεδο, με τα «μάτια» μίας νέας ανώτερης συνείδησης, δεν θα μπορούμε να κάνουμε πια αυτά που κάναμε μέχρι τώρα. Και τι άλλο κάναμε μέχρι τώρα, από το να συναινούμε και να στηρίζουμε αυτό το πραξικόπημα που έχει συντελεστεί εναντίον μας. Στην αναβαθμισμένη μας κατάσταση όμως, η αφυπνισμένη μας πολιτική συνείδηση δεν θα μας το επιτρέπει πλέον αυτό και χωρίς την στήριξή μας το σύστημα μοιραία θα καταρρεύσει. Και με το σύστημα κατεστραμμένο, η ανάγκη να ζήσουμε οργανωμένα με βάση το δίκαιο και το αγαθό θα μας οδηγήσει να οικοδομήσουμε την πολιτεία από την αρχή και στις σωστές βάσεις αυτήν την φορά.
Αναστάσιος Π. Συριανός 